In onze rubriek ‘Vers voor de Zondag’ blikken we vooruit op de eucharistieviering van aanstaande zondag (of feestdag): wat vertelt het Evangelie ons? Om wat voor thema draait deze viering? Wat zou je kunnen doen om dit te onderstrepen?
Tweede zondag van de Advent
Mijn bode voor u uit
Op de tweede zondag van de Advent wordt ieder jaar de persoon van Johannes de Doper gepresenteerd. Hij is de Voorloper van de Heer, de bode voor Hem uit. De thematiek van de woestijn roept verschillende beelden op: de woestijn bij de Jordaan waar Johannes de Doper mensen tot een doopsel van bekering nodigt, maar de Jordaan verwijst ook naar de doortocht van het volk geleid door Jozua na een tocht van veertig jaar door de Woestijn. Het volk dat, uit de ballingschap bevrijd, het Beloofde Land intrekt. Johannes de Doper roept deze thematieken op. En wij kijken met Johannes uit naar Hem die ons vrij zal maken van alles wat ons in ballingschap houdt. En… die ons tot troost zal zijn.
Exegetische notities Evangelie
Marcus 1,1-8
Deze zondag horen we het begin van het evangelie volgens Marcus. Het eerste vers bevat meteen een aantal belangrijke kenmerken. Het betreft goed nieuws, een vreugdevolle boodschap. Dit vreugdevolle nieuws gaat beslissend voordeel brengen aan de wereld of aan een specifieke groep mensen. In dat goede mag een vooruitwijzing naar het verlossende karakter worden gezien.
Het woord ‘begin’ verwijst terug naar het begin van God met de wereld en de mens.
En Jezus wordt meteen bij zijn titel genoemd: de Christus, de Messias, de Gezalfde die ons verlossing brengt.
Marcus begint zijn verhaal met een aantal citaten uit het Oude Testament. Hij citeert uit Exodus (Exodus 23,20), de profeet Maleachi (Maleachi 3,1) en de profeet Jesaja (Jesaja 40,3). Vers 2 is een samenvoeging van Exodus en Maleachi en vers 3 citeert Jesaja. Samen geeft dit aan, dat de verschijning van Johannes (en daarin diens aankondiging van Jezus) de vervulling is van de beloften van God aan Israël. De opvallende verschijning van Johannes deed de mensen toen ongetwijfeld herinneren aan Elia, die beschreven werd als iemand met een haren kleed en een lederen gordel om zijn lendenen. Met de komst van Elia, zo schreef Maleachi (Maleachi 4,5), werd de dag des Heren aangekondigd.
Deze markante figuur Johannes roept op tot inkeer te komen, om je te kunnen laten dopen en zo vergeving van je zonden te krijgen. Maar het is niet de doop met water door Johannes waar het uiteindelijk om gaat, het gaat om de doop met de heilige Geest door Jezus, die de Messias is.
Focus
In de adventsperiode staan de lezingen in het teken van verwachting. Verwachting van iets nieuws, dat we kunnen omarmen als we er een goede levenswandel op na houden of als we bereid zijn een ommekeer te maken in ons leven. Verwachting van iemand die niet zomaar met water, maar met heilige Geest doopt.
Dat nieuwe leven heeft zo een blijvend karakter. Mochten wij God ontrouw zijn geweest, hebben we misschien de meest vervelende dingen gedaan, we mogen weten dat God óns wel altijd trouw zal zijn. De werkelijkheid van dat nieuwe leven dat ons wordt aangezegd, is prachtig: glorie komt wonen in ons land, vriendschap en trouw gaan gearmd, vrede en recht kussen elkaar, trouw spruit uit de aarde en gerechtigheid straalt neer van de hemel! Het kan niet anders, dat zal zijn vruchten afwerpen.
Durven wij in die verwachting te leven, ons om te keren als dat nodig is en zo mee te bouwen aan een werkelijkheid om van te dromen?
Suggestie: bisschoppelijke adventsactie
In de bisschoppelijke adventsactie staat dit jaar ondersteuning voor ondervoede moeders en kinderen centraal. Wie honger lijdt, kan nauwelijks ontsnappen aan de armoedeval: de vicieuze cirkel van armoede, ondervoeding en gebrekkige opleiding. In de Missionaire Agenda 2020-3 en op www.adventsactie.nl is hier meer over te lezen.
De teksten en suggestie zijn genomen uit de ‘Handreikingen voor liturgie voor de zon- en feestdagen’ van Berne Media. In deze uitgave staan exegetische notities voor elke lezing en antwoordpsalm, een ‘kapstok’ voor de verkondiging, misteksten, voorbeden en diverse andere suggesties voor vieringen met gewijde of niet-gewijde voorganger. Voor meer informatie over de uitgave en een abonnement, zie de website van Berne Media.
