In onze rubriek ‘Vers voor de Zondag’ blikken we vooruit op de eucharistieviering – tijdens de lockdown op afstand te volgen op televisie en internet – van aanstaande zondag (of feestdag): wat vertelt het Evangelie ons? Om wat voor thema draait deze viering? Wat zou je kunnen doen om dit te onderstrepen?
Tweede zondag door het jaar
Hij komt langs
Nu het feest van Kerstmis (en de ‘vervolgfeesten’) voorbij zijn, blijven we toch in de sfeer van het eerste begin. De jonge Samuël, een kind nog, hoort de roep van God zoals ook de eerste leerlingen van Jezus Hem gaan volgen na geroepen te zijn. Geroepen worden en zien waartoe dit leidt: het zal altijd zo gaan op de christelijke levensweg. De uitdaging bestaat uit het ‘niet weten’ en toch je laten leiden. Laten we aandachtig zijn op het moment waarop Hij langs komt. Onderweg gebeuren de ontdekkingen en in verwondering groeit dat rijk van God in alle voorlopigheid.
Exegetische notities Evangelie
Johannes 1,35-42
We lezen hoe het evangelie meer en meer inzoomt op Jezus (het oog richten op Hem). De hoofdrolspeler wordt aangewezen. Zijn titel ‘Lam van God’ verwijst onmiddellijk naar de afloop: dit is het Paaslam dat geslacht zal worden. Deze titel is ook een verwijzing naar Jesaja 53: de Lijdende Knecht die zijn leven geeft voor velen.
De titel ‘Lam van God’ krijgt een echo in het vervolg. Andreas geeft Jezus een volgende titel: ‘Messias’. Zo staat Jezus binnen de kortste keren in een dubbel licht. De verwachtingen voor de rest van het evangelie worden opgeschroefd: wat is er nog meer over Jezus te zeggen? Maar dit zijn titels die anderen aan Jezus geven. Jezus geeft zichzelf ook titels, de ‘Ik ben’ woorden: Brood van het Leven, de Goede Herder, Weg, Waarheid en Leven, enzovoorts.
Aangestuurd door Johannes de Doper gaan twee leerlingen Jezus achterna. We horen vervolgens hoe een groep mensen zich rond Jezus verzamelt. De volgende werkwoorden spelen een belangrijke rol: volgen (achterna gaan), verlangen, blijven en vinden. Enerzijds werkwoorden van beweging, anderzijds van rust. We ontmoeten de eerste leerlingen. En we horen een roepingsverhaal: Andreas roept Simon. En Simon krijgt net als in de andere evangeliën een nieuwe naam. Zo krijgt een van de leerlingen een hoge titel: Kefas = Petrus = Rots. Een titel met een goddelijke uitstraling. Pas aan het eind van het evangelie (hoofdstuk 21) komen we te weten welke opdracht Simon Petrus daardoor krijgt: Jezus’ schapen weiden.
Zo ontvouwen zich aan het begin van het evangelie al lijnen die zich door het hele evangelie heen laten trekken.
Focus
God roept mensen in zijn dienst. Luisteren naar God leert ons de eerste lezing. God eren door je lichaam levert de tweede lezing op. Als een rots zijn in je volgen van God levert de evangelielezing aan. Zo wordt de roeping concreet. De psalm vraagt om ons hele zelf.
Het gaat niet om blind volgen. De psalm vraagt: vind je er vreugde in? Jezus vraagt: kom eerst kijken. En zowel de lezing uit 1 Samuël als die uit het Johannesevangelie laat zien dat je het niet alleen moet doen: zoek een goede raadgever. Zo wordt het thema ‘kijken, luisteren, volgen’ door de Bijbelteksten van deze zondag opgeroepen en onderbouwd.
Suggestie: gesprek over de vraag ‘wat is roeping?’
Wat is roeping? Er kan mogelijk een gesprek geregeld worden met een verpleegkundige of docent, een maatschappelijk werker of een vrijwilliger bij de Voedselbank. Hoe zijn ze tot deze beroepskeuze of deze activiteit gekomen? Wat drijft hen om dit werk te doen? Wat houdt hen op de been? Het zou ook goed zijn om mensen te vragen voor een gesprek, die professioneel of vrijwillig in de kerk actief zijn. Of die gekozen hebben voor het religieuze leven. Waarom hebben zij voor dit werk of deze manier van leven gekozen?
Hebben zij Gods stem gehoord? Of hebben zij de stemmen gehoord van mensen die hen nodig hadden en hebben? Klinkt in die stemmen de roepstem van God door zoals we dat ook hoorden in de Bijbelverhalen?
Deze teksten en suggestie zijn genomen uit de ‘Handreikingen voor liturgie voor de zon- en feestdagen’ van Berne Media. In deze uitgave staan exegetische notities voor elke lezing en antwoordpsalm, een ‘kapstok’ voor de verkondiging, misteksten, voorbeden en diverse andere suggesties voor vieringen met gewijde of niet-gewijde voorganger. Voor meer informatie over de uitgave en een abonnement, zie de website van Berne Media.
