Na een gebeurtenis, waar nog steeds mijn mond van open valt als ik eraan terugdenk, blijft de vraag in mijn hoofd spelen of wij na anderhalf jaar sociale distantie ons ook automatisch hebben aangewend om minder sociaal betrokken te zijn? Is deze periode van isolatie gegroeid van lichamelijke afstand naar emotionele afstand?
Ik zat voor het eerst weer op het terras na de lockdown en naast de ietwat terugkerende vrijheid die ik voelde merkte ik ook op dat mensen de gedragscode van een terras waren verleerd. Ik ben op een bizarre manier geconfronteerd met het feit dat enkelen van ons niet meer gewend zijn om een sociale bijeenkomst te hebben met onbekenden om zich heen. Het lijkt af en toe wel alsof de mens ook door de sociale distantie minder sociaal is geworden. Zijn wij nu ook de empathie aan het afleren? Ik hoop van niet.
Ik was aan het praten met een oud-klasgenoot die eens per jaar op het eiland is. We hadden het over van alles en nog wat. Zijn werk, mijn werk, het leven op het eiland noem maar op. Totdat hij een persoonlijke vraag stelde. Waar ik op het terras altijd al een beetje uitkijk daar niet al te diep op in te gaan, vooral niet op het eiland, gaf ik hem een korte samenvatting. Toen ik over wilde gaan op een ander onderwerp stond er ineens iemand naast mij die mij kwam vertellen dat ze met een groepje naast ons zaten. Ik vroeg mij hardop af waarom ze mij dit kwam vertellen. Ze gaf aan dat ze een leuke avond wilde hebben en ze letterlijk kon verstaan wat wij elkaar vertelden en vroeg of ik ook over kon gaan op een leuker onderwerp wat beter bij een terras paste.
Waar ik normaal altijd wel een redelijk gevat antwoord kan verzinnen stond ik nu met mijn mond vol tanden. Er ging van alles door mijn hoofd:
Had ik dan zo’n verkeerd onderwerp aangehaald? Zo luid sprak ik toch niet?
Wanneer zijn ze naast ons komen zitten dan? Twee minuten geleden zaten ze daar nog niet!
Ik was toch niet negatief over iemand geweest die men eventueel kon kennen?
Ik had toch ook niet zo lang gepraat over een persoonlijk ding?
Ik was toch wel algemeen genoeg geweest?
Al deze vragen en meer gingen binnen een seconde door mijn hoofd. Ze stond nog steeds naast mij en keek mij vol verwachting aan. Ik wist niet wat ik kon antwoorden dus vroeg ik haar of ik iets had gezegd waar ze aanstoot aan nam. Ze gaf aan dat dit niet het geval was maar dat ik gewoon beter over kon gaan op gezellige onderwerpen. Toen vloog mijn mond nog meer open. Ik gaf aan dat ik mij enigszins verbaas over het feit dat ze dit kwam vertellen, dat ik ze een fijne avond wenste met leuke gesprekken en gaf haar de tip dat ze niet per se hoefde te luisteren naar wat wij te zeggen hadden.
Mijn klasgenoot en ik zaten een poosje nadenkend naast elkaar. Tot wij kwamen met een hele lijst aan responsen die we dan net te laat bedachten. Hij zei dat hij dit nog nooit had meegemaakt en dat ze er inderdaad nog maar net waren gaan zitten. Ik zei tegen hem dat ik ook weleens op een terras vlagen van een gesprek meegekregen had maar dat het volgens mij niet helemaal de bedoeling is dat je daar dan wat van komt zeggen.
Op dat moment realiseerde ik mij dat deze personen misschien ook nog even moesten wennen aan het feit dat ze weer in een openbare ruimte zitten en niet meer in de privé van hun eigen huis. Waar ze niet geconfronteerd kunnen worden met de levens van een ander. Is dit na de lockdown dan het ‘nieuwe sociaal’?
Ik hoop van harte dat wij niet verleren om elkaars naaste te zijn. Dit houdt ook in dat je naast elkaar kunt leven en hopelijk ook weer naast elkaar op een terras kunt zitten. En wanneer je dan toch begaan bent met een gesprek wat naast je plaats vindt is een bemoedigend woord misschien veel meer waard. Toen ik vandaag in een restaurant zat en het meisje van anderhalf, dat een tafeltje naast ons zat, de gehele maaltijd ‘hallo’ riep en zwaaide maakte mijn hart een sprongetje. Gelukkig, dacht ik, we kunnen nog wat leren over dit onderwerp wanneer wij kijken door de ogen van een kind.
