In deze rubriek zetten we elke maand een plant of bloem centraal met symbolische betekenis. Overigens… symboliek is geen exacte wetenschap. De één geeft de ene betekenis aan een bloem, de ander een heel andere. Ze veranderen ook in de tijd. Zeventiende-eeuwse bloemstillevens kennen andere symboliek dan de verborgen ‘liefdesboodschappen’ uit de preutse Victoriaanse tijd. Deze maand:
De blauwe wilde akelei
Voor alle hoogtepunten van mei
In de meimaand als traditionele Mariamaand kunnen we natuurlijk niets beters kiezen dan een Mariabloem. Maar dat is nog niet eens zo eenvoudig. Er zijn er zoveel om uit te kiezen! Totdat je kijkt welke er al in mei bloeien. En dan ook nog eens een blauwe bloem; want dat is traditioneel dé kleur van Maria natuurlijk. Maar ook Pinksteren (en dus de heilige Geest) zou deze maand aan de beurt zijn. En ja, er is een bloem die aan al deze vereisten voldoet: de blauwe wilde akelei.
Eigenlijk is dat niet zo zeer een specifieke bloem. De wilde akelei kán blauw zijn, maar dat hoeft niet. Maar voor nu zetten wij haar blauwe variant centraal. De akelei heeft veel meer betekenissen. Omdat de bloemblaadjes van de wilde akelei op duifjes lijken staat ze voor de heilige Geest. In een schikking voor Pinksteren (23 mei) misstaat ze zeker niet. De bloem heeft drievoudige bladeren. Daarmee is ze ook een symbool van de Heilige Drie-eenheid (dit jaar: 30 mei). En door de blauwe kleur staat ze voor zowel de Hemel (Hemelvaartsdag; 13 mei) en Maria (de hele maand, in het bijzonder 24 mei (Maria, Moeder van de Kerk) en 31 mei (Maria visitatie).
Overigens, de reden dat Maria vaak in blauw wordt afgebeeld, is omdat het de kleur van de Hemel is. Vaak heeft Maria een rood (= aards) kleed en een blauwe (= hemelse) mantel. Maria van Lourdes is dan weer in blauw en wit gekleed. In de Middeleeuwen hadden Mariafeesten nog hun eigen liturgische kleur. Naast het rood, paars, wit, groen, roze en zwart dat we tot op de dag vandaag nog kennen, waren in de sacristieën van vele kerken prachtige blauwe kazuifels, stola’s en dalmatieken te vinden. De betekenis van blauw is breed: rust, diepte, stabiliteit, trouw, vertrouwen, loyaliteit, wijsheid, intelligentie, geloof, zuiverheid en waarheid… allerlei eigenschappen die we graag met Maria en de heilige Geest verbinden. Al krijgt deze laatste – vanwege het Pinksterverhaal – vaak de vurige kleur rood mee.
De akelei symboliseert ook al heel lang het lijden van Christus. Meer algemeen staat de akelei voor een verloren liefde terugbrengen, maar ook voor dwaasheid en onbetrouwbaarheid. Nu, deze betekenissen passen misschien iets minder in onze schikking. Kortom… met een blauwe akelei in je bloemschikking kom je de gehele maand mei wel door.
De blauwe akelei
De wilde akelei is ongeveer een halve meter lang en de bloemen zijn ca. 4 centimeter, dus van een afstand nog goed te zien. Let op… onze vriendin is wel licht giftig. Dus als je haar in huis of in de tuin haalt, zorg dan dat kinderen en huisdieren er niet bij kunnen. Verder houdt ze van halfschaduw en als je haar regelmatig water geeft, heeft ze het naar haar zin.
