In deze rubriek zetten we elke maand een plant of bloem centraal met symbolische betekenis. Overigens… symboliek is geen exacte wetenschap. De ene geeft de ene betekenis aan een bloem, de andere een heel andere. Ze veranderen ook in de tijd. Zeventiende-eeuwse bloemstillevens kennen andere symboliek dan de verborgen ‘liefdesboodschappen’ uit de preutse Victoriaanse tijd. Deze maand:
Kamperfoelie: de duurzaamheid van de liefde
In de komende twee zondagen valt in het Evangelie op dat Jezus medelijden heeft met het volk. Hij probeert een eenzame plek op te zoeken, maar telkens duikt een menigte op. In plaats van ze weg te sturen voelt hij zich met hen verbonden en geeft hij hun op miraculeuze wijze te eten. Jezus toont zich als betrouwbaar, toegewijd en verbonden in liefde met de mensen.
Dezelfde woorden kunnen worden toegepast op Maria Magdalena, wier feest we 22 juli vieren. Zij wijdde zich toe aan Christus en ging er – in tegenstelling tot vele anderen – niet vandoor toen Jezus werd gearresteerd en veroordeeld tot het kruis. Zij voelde zich zo sterk met hem verbonden dat ze na de Sabbat hem de laatste eer wilde bewijzen. Ze had Jezus zeer duidelijk lief. En die liefde was duurzaam genoeg om haar eigen leven in de waagschaal te stellen. Zo kon zij de apostel der apostelen worden.
Al deze woorden: betrouwbaarheid, toewijding, verbondenheid of duurzaamheid in de liefde zijn de woorden die de kamperfoelie symboliseert. Bij die betekenis hoort ook ‘psychische kracht’. Ik denk dat we met recht kunnen zeggen dat zowel Jezus als Maria Magdalena psychisch krachtige mensen waren.
Kamperfoelie
De kamperfoelie wordt ook wel geitenblad genoemd. Zo heet hij in de meeste talen; bijvoorbeeld ‘Geißblatt’ in het Duits en ‘caprifoglio’ in het Italiaans. Van die Italiaanse naam hebben wij de naam ‘kamperfoelie’ afgeleid. De kamperfoelie heeft een sterke, zoete geur.
De plant laat zich gemakkelijk vermenigvuldigen uit zomer- en winterstekken. De kamperfoelie houdt van vochtige, humusrijke grond, maar de grond moet niet te nat zijn. Ook houdt ze niet van zon op haar wortels; op de rest van de plant weer wel. Plant de kamperfoelie niet te dicht bij andere planten… ze is in staat zelfs een jonge boom te verstikken. Snoeien kan het beste in maart.
Het enige eetbare van de kamperfoelie is de nectar – daarom heet ze in het Engels ook ‘honeysuckle’. De bessen en de bladeren zijn zeer giftig. Pas dus op met kleine kinderen en huisdieren. In de kruidengeneeskunde wordt de plant toch vaak gebruikt.
Het is eigenlijk een plant voor buiten, maar binnen in een potje kan ook. Het is wel een klimplant, dus geef haar wel een stok of draad mee, waarlangs ze kan groeien. Het doet weer denken aan de wijze waarop Maria Magadalena soms wordt afgebeeld: aan de voeten van het kruis, terwijl ze het kruis innig omarmt.
