In deze rubriek zetten we elke maand een plant of bloem centraal met symbolische betekenis. Overigens… symboliek is geen exacte wetenschap. De één geeft de ene betekenis aan een bloem, de ander een heel andere. Ze veranderen ook in de tijd. Zeventiende-eeuwse bloemstillevens kennen andere symboliek dan de verborgen ‘liefdesboodschappen’ uit de preutse Victoriaanse tijd. Deze maand:
Rozemarijn: voor de eeuwigheid
Het kruid rozemarijn kennen we tegenwoordig vooral vanuit de keuken. Het is heerlijk bij gebakken aardappelen. Het heeft echter ook een symbolische betekenis, die kan aansluiten bij enkele feesten in november. Van oudsher is het namelijk een grafplant. Het klinkt wellicht niet zo aardig… maar de sterke geur van de rozemarijn verbloemde de lijkengeur. Zo kreeg het de symbolische betekenis van ‘eeuwigheid’.
De geur van de rozemarijn blijft lang. Daarom kreeg de plant als symbolische betekenis ook ‘trouw’ mee. Geliefden gaven elkaar een takje rozemarijn mee op reis als teken van hun trouw, ze zouden op elkaar wachten. Ook dat past weer bij het gebruik rond graven.
Vandaar dat de rozemarijn goed past zodoende goed bij Allerheiligen en Allerzielen (1 en 2 november). Maar ook bij Christus Koning (van het heelal) (dit jaar 21 november, de laatste zondag van het kerkelijk jaar). Christus’ koningschap is niet van voorbijgaande aard. Nee, hij is koning voor eeuwig én Hij is ook trouw aan zijn volk.
Nog een heel andere betekenis van rozemarijn is – en de naam verklapt het al een beetje – dat het een Mariaplant is. Toch betekent de naam ‘dauw der zee’; waarschijnlijk omdat hij in kustgebieden zo veel voorkomt. ‘Dauw der zee’ doet natuurlijk denken aan Maria, Sterre der Zee… maar dat was al 12 september (officieel: Maria’s Naamfeest). In november valt wel het feest van Maria’s Opgang of Maria’s Opdracht in de Tempel (21 november), maar dat wordt verdrongen door Christus Koning. Maar goed… dat kan volgend jaar dan weer.
Rozemarijn
De rozemarijn is een groenblijvende heester en kan wel 80 centimeter hoog worden. Hij kan dus prima in november schitteren in een schikking. Je kunt het plantje stekken en binnenshuis laten opkweken. De plant heeft kleine, lichtblauwe lipbloempjes. Die kleur past ook weer bij Maria. Rozemarijn die je net van buiten hebt gehaald, bloeit natuurlijk niet in november… die in je kweekbak binnen misschien wel, als je geluk hebt. Maar… eigenlijk is het takje al mooi genoeg, nietwaar?
De rozemarijn is gemakkelijk… hij wil maar een klein beetje water. Buiten moet je wel oppassen dat je hem op tijd snoeit, anders gaat ze gemakkelijk verhouten.
