In onze rubriek ‘Vers voor de Zondag’ blikken we vooruit op de eucharistieviering – tijdens de lockdown op afstand te volgen op televisie en internet – van aanstaande zondag (of feestdag): wat vertelt het Evangelie ons? Om wat voor thema draait deze viering? Wat zou je kunnen doen om dit te onderstrepen?
7e zondag van Pasen – Wereldcommunicatiedag
Tot eenheid geroepen
Tussen het feest van Hemelvaart en Pinksteren de zondag die ook wel ‘wezenzondag’ wordt genoemd: de heer Jezus heeft zijn leerlingen verlaten (althans zo voelt dat) en de aangekondigde heilige Geest is nog niet over hen gekomen. Juist in het gemis verdiept zich het verlangen en de groei naar een andere beleving van ‘aanwezigheid’.
Daarin ligt ook een grote uitdaging, want wanneer de Spil weg is, hebben mensen de neiging uiteen te vallen. Verdeeldheid is vaak het gevolg. Jezus heeft dit al voorzien en daarom bidt Hij om eenheid.
Exegetische notities Evangelie
Johannes 17,11b-19
Op de laatste avond, voordat Jezus deze wereld gaat verlaten, richt hij zijn laatste woorden aan zijn leerlingen en bidt tot de Vader. Het was in die tijd niet ongewoon een afscheidswoord te besluiten met een gebed voor de kinderen en voor degenen, die achterbleven.
Jezus bidt plechtig en open. Het is het Onze Vader in overtreffende trap. Het gaat over Jezus’ gehoorzaamheid aan de Vader, de verheerlijking van de Vader en boven alles over de eenheid tussen hemzelf en de Vader. Op eenzelfde manier moest er eenheid zijn tussen de leerlingen.
Dit gebed is een voorbede. Jezus pleit voor bescherming voor zijn leerlingen, die achterblijven, die verder zullen gaan in zijn voetspoor en zijn boodschap uit zullen dragen. Jezus vraagt niet hen uit deze wereld weg te halen, maar hen te beschermen tegen de macht van het kwaad. Hij spreekt God de Vader aan op alles wat Hij aan rechtvaardigheid en gerechtigheid heeft waargemaakt en hooggehouden. Dat Hij dat waar mag maken aan zijn leerlingen en alle volgelingen.
Jezus bidt om eenheid. De liefdeseenheid tussen de Vader en Jezus zal norm, oorsprong en meetsnoer van de liefde tussen de leerlingen onderling zijn. Zo zullen zijn leerlingen delen in de eenheid van God.
Jezus vraagt zijn Vader de leerlingen te bewaren in zijn Naam. Het verkondigen van Gods Naam betekende volgens de Wet van Mozes een verbintenis voor het leven. Die Naam wordt aan de leerlingen toevertrouwd. Hij vraagt daarom niet alleen God de Vader zijn volgelingen te beschermen, maar hij vraagt andersom ook van de volgelingen dat zij Gods trouw en presentie waar mogen maken. ‘Heilige Vader, bewaar in Uw Naam hen die Gij mij gegeven hebt, opdat zij één mogen zijn zoals wij.’
Focus
Onderling vormen de apostelen een eenheid, maar zij staan ook in eenheid met de traditie van Israël en in eenheid met een groeiende groep om hen heen.
Ook in psalm 103 vinden we die eenheid terug. De psalmdichter is één met het grote geheel van God en Zijn relatie met de mensen. Vanuit die eenheid klinkt de stem van de dichter mee in het grote koor van hemel en aarde.
God is Liefde. Wie in die liefde leeft, is in eenheid verbonden met God de Vader, de Zoon en de heilige Geest. Dat laten we zien door van elkaar te houden.
Nu Jezus op het punt staat deze wereld te verlaten bidt hij om eenheid. Zoals de Vader en de Zoon één zijn, zo moeten de leerlingen ook één zijn. Ze mogen zich beschermd weten door de Vader en op hun beurt Gods trouw en presentie waar maken in de wereld.
Suggestie: gebed ‘Leer ons oecumenisch te bidden’
Heer, maak ons tot verzoeners,
tot ware bewerkers van de eenheid,
tot onverdroten en hoopgevende vredestichters.
Roei de kerkelijke hoogmoed in onze harten uit,
maar versterk er de trouw aan uw Kerk.
Laat ons niet berusten in spanningen en verdeeldheid.
Heer, zou het geloof geen bergen kunnen verzetten?
Bevrijd ons van historische en theologische wrok.
Leer ons oecumenisch te bidden
zonder enige vorm van triomfalisme.
Geef ons genegenheid voor hen die Jezus liefhebben
in een andere sfeer en op andere wijze dan wij.
Zegen ons betrokken-zijn en zegen eveneens
de eigen betrokkenheid van onze andere zusters en broeders.
Wij danken U voor alle christenen die U liefhebben,
zelfs als ze ons nog niet liefhebben.
Hebben wij ons ook niet gedragen zoals zij?
Wij bidden U om wat onmogelijk lijkt,
maar toch zo nodig is.
Daarom smeken wij uw heilige Geest
ons te leiden en te inspireren.
Fadiey Lovsky
Uit: Gebeden voor elke dag, Uitgeverij Jongbloed Boeken (2019)
Deze teksten en suggestie zijn genomen uit de ‘Handreikingen voor liturgie voor de zon- en feestdagen’ van Berne Media. In deze uitgave staan exegetische notities voor elke lezing en antwoordpsalm, een ‘kapstok’ voor de verkondiging, misteksten, voorbeden en diverse andere suggesties voor vieringen met gewijde of niet-gewijde voorganger. Voor meer informatie over de uitgave en een abonnement, zie de website van Berne Media.
