In onze rubriek ‘Vers voor de Zondag’ blikken we vooruit op de eucharistieviering van aanstaande zondag (of feestdag): wat vertelt het Evangelie ons? Om wat voor thema draait deze viering? Wat zou je kunnen doen om dit te onderstrepen?
Christus Koning van het heelal
Nabijheid aan de kwetsbaren
M25: in veel parochies worden jongeren verzameld rond dit thema, rond deze ‘naam’. M25: het is een diakonaal programma voor onze jeugd. M25: een korte verwijzing naar Matteüs 25,31-46: ‘de zeven werken van barmhartigheid’. In het evangelie telt u zes van deze werken. Het zevende is toegevoegd vanuit het boek Tobit: het begraven van de doden. Onder een zevental invalshoeken wordt nabijheid geboden aan de kwetsbaren.
En Christus Koning? Koningschap verwijst naar een rijk, hier: het Rijk van God. Of om het te vertalen (Bijbel in gewone mensentaal): de wereld van God. Een samenleving waarin eenieder zich bekommert om de ander. Elkaar opbouwt tot dat ene Huis van God. Met een voorkeur voor de meest kwetsbaren.
Exegetische notities Evangelie
Matteüs 25,31-46
Dit bekende verhaal over de werken van barmhartigheid verhaalt over de manier waarop christenen in de wereld zouden moeten staan. Om opgenomen te worden na je dood bij Jezus, bij je voorbeeld, die als koning heerst over de dood, zul je zijn voorbeeld gevolgd moeten hebben. Moet je niet alleen met de mond zijn boodschap beleden hebben, maar moet je vooral handen en voeten gegeven hebben aan deze boodschap. En dat betekent dat je voor de zwaksten in de samenleving opgekomen moet zijn. Dat jij, als degene die gehoord heeft van het Koninkrijk der hemelen, als gezegende van de Vader, de goede werken hebt gedaan. De werken van barmhartigheid worden ze genoemd. Werken van harten die zich laten bewegen door wat anderen aan ellende meemaken. Dat betekent dat christenen zich net als Christus ontfermen over de mensen die dat het meest nodig hebben. Jezus, de Mensenzoon, zegt zelfs: dat hebben jullie voor mij gedaan. Dat tilt die kleinsten, die geringsten op tot grote hoogte: tot dezelfde hoogte als Jezus zelf. Oog voor de geringsten, voor het kleinste schaap: het kenmerkt de goede herder, en als Hij moeten wij in zijn navolging ook doen. Een herder zijn voor de kleinste schapen onder ons.
Themastelling
De lezingen van vandaag worden gelezen op het feest van Christus Koning. Het is het feest waarmee de katholieke kerk het kerkelijk jaar afsluit. Het jaar begint met de advent, het uitzien naar het kwetsbare kind dat in ons midden geboren wil worden met Kerstmis. Daarna volgen de verhalen over Jezus’ leven en leer, waarna we jaarlijks de laatste dagen van zijn leven herdenken. Met het vieren van zijn opstanding met Pasen, zijn Hemelvaart en het doorgeven van zijn inspiratie aan zijn leerlingen met Pinksteren, wordt verteld hoe het verhaal verder is gegaan in de jonge kerk. Samen met de verhalen die herinneren aan Jezus’ leer. Aan het slot van de cyclus kijkt de kerk uit naar het einde der tijden. Christus die als koning in de hemel zal zitten aan Gods rechterhand. Dat beeld van Jezus wordt in verband gebracht met zijn leven op aarde en met het beeld van koningen dat in Israël bestond. Jezus paste niet in het beeld van de messias dat onder het joodse volk leefde, van een redder die de Romeinen zou verdrijven. En zo past het beeld van de koning en Gods koninkrijk waar Jezus over sprak ook niet in het beeld en de hoop van het volk over een koning die het oude koninkrijk van Saul, David en Salomon zou herstellen en als een overwinnaar Jeruzalem zou binnentrekken. Gods koninkrijk is een rijk van vrede en rechtvaardigheid op aarde als in de hemel. En de koning die daarin heerst gooit geen regeringen op aarde omver. Deze koning verwelkomt de zijnen om zich heen in de hemel. Deze koning is als de goede herder uit de verhalen van het Oude Testament. Deze koning zorgt voor zijn mensen als een herder voor zijn schapen.
Als we alle verhalen hebben gehoord is het aan ons om te kijken wie Jezus voor ons is: een koning hoog op een troon of een herder die met ons meeloopt. En zoals elk jaar is dit het beeld dat we weer meenemen het volgende kerkelijk jaar in. Is dit het beeld waarmee we weer een nieuwe advent ingaan. Matteüs geeft ons schapen een herder om het jaar mee af te sluiten. Geen onbenaderbare koning.
Suggestie: Psalm 93 ter overdenking
Onderstaande psalm past mooi ter overweging bij dit hoogfeest:
De Heer is koning, met verhevenheid bekleed,
de Heer is omkleed en omgord met kracht.
De wereld staat vast, onwankelbaar vast,
en van oudsher staat uw troon,
U bent al van eeuwigheid.
De vloed kwam omhoog, o Heer,
de vloed kwam bruisend omhoog,
de vloed kwam omhoog met donderende golven.
Maar machtiger dan de stem van dit water,
machtiger dan de kolkende zee
bent U, Heer, de Machtige, in den hoge.
Uw geboden vormen een vast fundament,
heerlijk is de heiligheid van uw huis,
o Heer, tot in lengte van dagen.
De teksten en suggestie zijn genomen uit de ‘Handreikingen voor liturgie voor de zon- en feestdagen’ van Berne Media. In deze uitgave staan exegetische notities voor elke lezing en antwoordpsalm, een ‘kapstok’ voor de verkondiging, misteksten, voorbeden en diverse andere suggesties voor vieringen met gewijde of niet-gewijde voorganger. Voor meer informatie over de uitgave en een abonnement, zie de website van Berne Media.
