In onze rubriek ‘Vers voor de Zondag’ blikken we vooruit op de eucharistieviering – tijdens de lockdown op afstand te volgen op televisie en internet – van aanstaande zondag (of feestdag): wat vertelt het Evangelie ons? Om wat voor thema draait deze viering? Wat zou je kunnen doen om dit te onderstrepen?
H. Drie-eenheid
Vader-Zoon-Geest
Wij christenegeloven in één God. Hier mogen we geen concessies doen. Wij geloven in één God zoals de joden dit ook doen en zoals de moslims. Maar wanneer christenen dan verder doordringen in wie die God is, dan komt Jezus naar voren die zijn Vader aan ons heeft geopenbaard; dan wordt duidelijk dat er een bijzondere en unieke liefdesband is tussen Zoon en Vader die ook weer heel eigen is. Dan kan het gebeuren dat mensen vroeger hebben ontdekt dat God een mysterie is dat het best benaderd kan worden als je drie personen onderscheidt, drie manieren om die onnoembare God te ontmoeten.
Misschien is het zoiets wanneer we vandaag God Drie-een vieren.
Exegetische notities Evangelie
Matteüs 28,16-20
Nu na de suïcide van Judas De Twaalf als groep niet meer bestaat, spreekt Matteüs nadrukkelijk over de elf leerlingen. Voor het laatst zien zij de opgestane Christus op een – voor ons lezers niet meer te identificeren – berg in Galilea. En zoals de wijzen uit het Oosten dat deden bij de pasgeboren Jezus, werpen de elf leerlingen zich nu voor de verrezen Christus ter aarde, maar sommigen twijfelen. Geldt dit onzeker zijn ook voor Petrus? Hij was het immers die van Jezus kreeg te horen: ‘Kleingelovige, waarom heb je getwijfeld?’
Jezus zendt zijn leerlingen uit met een belofte: de verrezen Heer zal bij hen zijn en blijven tot de voleinding van de wereld. Hij spreekt uit dat alle volmachten in hemel en op aarde hem door God gegeven zijn, ook al wordt de Godsnaam in deze uitspraak vermeden. In de doopformule noemt Jezus de namen Vader, Zoon en heilige Geest. Het noemen van die namen zegt zowel iets over God als over hen die gedoopt gaan worden. En die laatsten zijn niet slechts een klein groepje mensen, maar de gehele mensheid. Het gaat over alle volkeren. Voor iedereen gaat het mogelijk worden God ‘Vader’ te noemen. Eerder in zijn evangelie was dat niet zonder meer vanzelfsprekend. Maar nu in de evangelielezing heeft Jezus letterlijk het laatste woord en famous last words blijven hangen. Ze staan in verband met het begrip ‘Eén’ (zie eerste lezing). We komen allemaal uit God. Dat is wat het woord ‘Vader’ ons zegt. Vervolgens is er de Zoon die Gods ‘kroost’ is. En tot slot is er de heilige Geest, de levensdynamiek, die in allen en alles schuilt en werkt. De Geest die vanaf het begin in de mens geblazen werd. ‘Eén’ houdt de mensheid bij elkaar. Wij zijn tezamen geschapen, met ‘Eén’ verbonden en horen dus bij elkaar.
Jezus voegt aan deze namen een opdracht toe: maak dit alles aan iedereen bekend en aanvaard de consequenties ervan. Wij moeten onderhouden wat ons zo aangezegd werd: één goddelijke afkomst, één kroost, één dynamiek.
Focus
De zondag van de Heilige Drie-eenheid werd in 1334 om leerstellige redenen in het leven geroepen. Hoezeer de Drie-eenheid een mysterie is dat geen sterveling kan begrijpen, moge blijken uit de moeizaamheid waarmee dit geloofsgegeven in de loop van de kerkgeschiedenis onder woorden is gebracht. In de drie lezingen komen verschillende ‘facetten’ van God aan de orde: God is de Bevrijder uit slavernij en Wetgever doordat Hij richtlijnen voor het leven in ons hart gekerfd heeft. Hij is Vader, heeft Jezus als zijn Zoon geopenbaard. En Hij is Helper, want heeft ons zijn Geest nagelaten. Dit mysterie omvat het hele sacramentele leven van de christen. Van doopsel tot sacrament der zieken valt zijn leven binnen het (kruis)teken: hij leeft in naam van de Drie-eenheid.
Suggestie: metafoor van het internet
Bij het gebruik van de preeksuggestie, zie Het Woord delen, kunt u gebruik maken van plaatjes die het internet de modem en de wifi connectie symboliseren. En plaatjes van wolken, Jezus en een duif om zo de metafoor ook nog zichtbaar te maken. Deze metafoor kan ook gebruikt worden in de kinderwoorddienst. Zie tevens de uitleg hieronder:
Het internet is onzichtbaar, het zweeft ergens in het heelal. Dit kan ook ons beeld van God zijn. Onzichtbaar zwevend in het heelal.
Om toegang te krijgen tot het internet heb je een modem nodig. Jezus kan in deze metafoor dienen als modem. Wanneer je contact maakt met de modem dan heb je direct contact met het internet. Jezus kwam op aarde om ons in contact te brengen met God. Jezus is God en contact met Jezus betekent contact met God.
Onze directe verbinding met de modem is niet aanwezig zonder wifi. Jezus loopt niet meer als mens op aarde rond, hij heeft ons een andere vorm van verbinding gegeven namelijk de heilige Geest.
Zonder modem en wifi, geen internet. Zonder Jezus en de heilige Geest geen toegang tot God. God stuurde ons zichzelf in de vorm van Zijn Zoon en Zijn heilige Geest. Wie leeft in deze Geest leeft in relatie met God.
Deze teksten en suggestie zijn genomen uit de ‘Handreikingen voor liturgie voor de zon- en feestdagen’ van Berne Media. In deze uitgave staan exegetische notities voor elke lezing en antwoordpsalm, een ‘kapstok’ voor de verkondiging, misteksten, voorbeden en diverse andere suggesties voor vieringen met gewijde of niet-gewijde voorganger. Voor meer informatie over de uitgave en een abonnement, zie de website van Berne Media.
