Dit is de vraag die Tomàs Hálik stelt in zijn meditatieve inleiding op de Europese bijeenkomst van het Synodaal Proces in Praag (6-11 februari 2023).
De Kerk is een gemeenschap van pelgrims. Christenen gaan samen de weg – syn-hodos. Ook Augustinus schreef al dat velen die denken buiten te staan in feite binnen zijn en zij die menen binnen te zijn, in feite buiten verkeren. De Kerk is nooit ‘af’, ze is altijd onderweg, ze gaat de weg van Hem die gezegd heeft: ‘Ik ben de Weg.’ De Kerk zal altijd in beweging moeten blijven, ze is pas vol-maakt op het ‘einde der dagen’. Intussen gaat ze een weg van ontmoeten. Bij elk echt ontmoeten verander je aan elkaar. Zo werkt het principe van synodaliteit.
De Tempel van Jeruzalem kende het ‘voorhof van de heidenen’, daar gebeurt vandaag de ontmoeting met de mensen van onze tijd. ‘Christus klopt de deur van de kerk, maar van binnenuit. Hij wil dat we naar buiten gaan.’ Of zoals paus Franciscus het graag beschrijft: de kerk als veldhospitaal.
In een wereld waarin mensen denken de waarheid in pacht te hebben (en de Kerk is daar niet van gevrijwaard) dienen wij christenen ‘lovers of thruth’ te zijn, de echte waarheid van Hem die belijdt: Ik ben de Waarheid. Orthodoxie moet samen opgaan met ‘orthopraxis’ – het juiste doen – en dit vraagt weer om ‘orthopathie’, de juiste bewogenheid.
Wees als Kerk niet bang om te verliezen: ‘Als de graankorrel niet in de aarde valt en sterft…’ Zo wordt van de Kerk een gedurige incarnatie gevraagd, die zal gepaard gaan met gedurig lijden én gedurige opstanding.
De Kerk mogen we zien als een sacramenteel teken van universele broederschap. Zo zal de Kerk op weg blijven gaan, de Blijde Boodschap uitdragen, het Woord laten vallen op goede en minder goede grond en tegelijkertijd aanvaarden dat evangelisatie geen indoctrinatie is maar inculturatie.
‘Ik geloof dat het decisieve moment er nu is, de keer van het christendom naar synodaliteit, dat de transformatie van de Kerk in een dynamische gemeenschap van pelgrims impact kan hebben op waar de menselijke familie zich naar toe beweegt. Synodale vernieuwing kan en moet uitnodigend zijn, een bemoediging en inspiratie voor allen om samen de weg te gaan, te groeien en samen te rijpen.’
Met dank aan Hendro Munsterman van het Nederlands Dagblad die me de tekst van Tomàs Hálik heeft gestuurd.
